پژوهشکده مکانیک

توضیحات

1. اهداف | وظایف
این واحد پژوهشی در سال ۱۳۶۵ با هدف تأمین بخشی از نیازهای فنی و مهندسی مراکز صنعتی کشور و ارائه خدمات به این بخش‌ها در شیراز تأسیس شده است. سپس در سال ۱۳۹۰ به پژوهشگاه فضایی ایران منتقل و به پژوهشکده ارتقاء یافته است و با عنوان پژوهشکده مکانیک عهده دار انجام بخش‌هایی از مأموریت‌های پژوهشگاه فضایی ایران در حوزه‌های مختلف است.
 

2. گروه‌های پژوهشی مصوب
      ●  گروه پژوهشی حسگرهای فضایی
      ●  گروه پژوهشی آیروترمودینامیک
      ●  گروه پژوهشی تجهیزات فضانوردی

3. سرمایه‌های انسانی
در این پژوهشکده حدود ۱۲۰ نفر نیروی کارشناس، کارشناس ارشد ، دکترا و اعضای هیأت علمی در زمینه‌های تخصصی مهندسی برق، مکانیک، شیمی، متالورژی، صنایع و پلیمر و غیره فعالیت می‌نمایند و به اجرای پروژه‌های کاربردی و توسعه‌ای می‌پردازند.

4.زیرساخت‌های تحقیقاتی و توسعه‌ای
امکانات آزمایشگاهی و کارگاهی این پژوهشکده مشتمل بر ۱۲ آزمایشگاه از جمله آزمایشگاه‌های تونل باد، ذخیره‌ساز انرژی، پلیمر و غشا، آزمایشگاه‌های اپتیک، مغناطیس، الکترونیک، مایکروویو و دیجیتال، اتاق تاریک، اتاق تمیز، آزمایشگاه‌های متالورژی و خواص مکانیکی، آنالیز مواد، شیمی و کارگاه‌های پایلوت و ساخت است. مجموعه آزمایشگاه‌ها با داشتن استاندارد ایزو ۱۷۰۲۵، به‌عنوان آزمایشگاه همکار سازمان استاندارد، به بخش‌های خصوصی، دولتی و دانشگاهی خدمات آزمایشگاهی ارائه می‌کندو افزون بر آن، عضو  شبکه آزمایشگاه‌های علمی ایران (شبکه شاعا) زیرمجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، شبکه آزمایشگاه‌های فناوری‌های راهبردی زیرمجموعه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز هست. مرکز محاسبات سریع از دیگر زیرساخت‌های موجود این پژوهشکده است که با در اختیار داشتن سرور پردازش قوی و سریع امکان سرویس دهی به تمامی پروژه‌های داخل و خارج از پژوهشکده را برای محاسبات نرم‌افزاری فراهم آورده است.
 
5. فعالیت های پژوهشی
این پژوهشکده با بهره‌مندی از توان کارشناسان و متخصصان توانمند و داشتن امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های ساخت و مونتاژ خود، موفق به اجرای بیش از یکصد طرح بزرگ تحقیقاتی در حوزه‌های مختلف فضایی، دفاعی و صنعتی شده و از سوی پژوهشگاه فضایی ایران مأموریت حوزه‌های رادارهای تصویربرداری دهانه مصنوعی، حسگرهای فضایی و ذخیره انرژی به آن ابلاغ شده است که در ادامه شرح داده میشود:

الف - رادار تصویر برداری دهانه مصنوعی (SAR)

ج - حسگرهای فضایی
اکتساب و ارتقاء فناوری‌ها و زیرساخت‌های مورد نیاز در فاز مهندسی خرید، طراحی و ساخت، تست و صحه گذاری و تأمین حسگرهای پروژه‌های پژوهشگاه فضایی ایران بر عهده پژوهشکده مکانیک است. حسگرهای خورشید، افق زمین، ستاره ، مغناطیسی، ژیروسکوپ‌ها و ... حسگرهایی  مرجعی  هستند برای تعیین موقعیت در ماهواره‌ها و فضاپیماها برای ثابت نگه داشتن وضعیت ماهواره در یک حالت مطلوب مورد استفاده قرار میگیرند.
از دیگر مأموریت‌های این پژوهشکده در حوزه توسعه سامانه‌های اپتیکی، دستیابی به فناوری محموله‌های سنجشی با رزولوشن بالا است. این محموله‌ها با دارا بودن قدرت تفکیک کمتر از ۵ متر و میدان دید حدود ۱ درجه، امکان سنجش‌های بسیار دقیق را فراهم می‌سازند و افرون بر کاربردهای فضایی،کاربردهای تجاری بسیاری از جمله پایش منابع زمینی و زیرزمینی، محصولات کشاورزی، آلودگی‌های زیست محیطی و تغییرات محیطی دارند.
 

حسگرهای فضایی

د - سیستم‌های ذخیره‌ساز انرژی الکتریکی
این سیستم‌ها در سامانه‌های فضایی به منظور تأمین توان الکتریکی اجزاء نظیر کنترل، ناوبری و هدایت، ارتباطات، کنترل وضعیت و مدیریت حرارتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در راستای مأموریت محوله، راهبرد کلان و نقشه راه باتری‌های لیتیم یون فضایی تدوین و ساخت آن در این پژوهشکده در دست اجرا است. تأمین بسته‌های کامل باتری ماهواره‌های سنجشی و مخابراتی پژوهشگاه فضایی ایران شامل سیستم مدیریت باتری از دیگر مأموریت‌های این پژوهشکده است. تأمین باتری مورد نیاز انواع سیستم‌های دارای نیرو محرکه برقی در حوزه تجاری سازی دستاوردهای این مأموریت بسیارحائز اهمیت است.

ه - سایر پروژه‌ها
اغلب طرح‌های پژوهشی اجرا شده در پژوهشکده مکانیک بر اساس نیازها و مشکلات مطرح شده در واحدهای صنعتی تعریف شده‌اند. این طرح‌ها پس از کسب دانش فنی در قالب طرح‌های تجاری و احداث واحدها بر اساس دستاوردهای پژوهشی به صنعت عرضه شده‌اند. از جمله این طرح‌ها می‌توان به واحدهای تجاری صنایع تبدیلی، صنایع شیمیایی و دارویی، طراحی و اجرای سیستم کنترل و اتوپایلوت و اجرای پروژه‌های مرتبط با حوزههای ITMC و شرکت پست اشاره کرد که نمونه‌هایی کارآمد و عینی از پروژه‌های دانش بنیان هستند.

6. افتخارات
      ●  کسب سه رتبه برتر از جشنواره بین‌المللی خوارزمی
      ●  ارائه و چاپ بیش از ۲۸۸ مقاله در کنفرانس‌ها و همایش‌های داخلی و خارجی
      ●  چاپ و نشر ۳ عنوان کتاب ( ۲ عنوان تألیف، ۱ عنوان ترجمه)
      ●  ارائه و چاپ  ۱۰۴ مقاله در مجلات معتبر علمی داخلی و خارجی
      ●  اخذ گواهی نامه بین‌المللی استاندارد ISO/IEC۱۷۰۲۵ برای آزمایشگاه
      ●  جایزه ملی محیط زیست ۱۳۷۹ (مشترک) و ۱۲ مورد ثبت اختراع